Help de bij!

De bij is in nood en sommige soorten worden zelfs met uitsterven bedreigd. De gevolgen zijn groot. Er wordt geschat dat de voedselproductie met 10 procent terugloopt en dat dit wereldwijd tot schaarste leidt. ‘Hier moeten we iets mee doen’, dacht Marie-Anne Zuidhof, initiatiefneemster van het Haarlemse bijenproject. “Door (bijvriendelijke) bloemenlinten te planten in de – versteende – stad (te beginnen in de Leefstraten) bieden we de bijen voedsel. Daarnaast plaatsen we door de stad heen verschillende bijenhotels en planten we op onverwachtse plekken in de stad bloemen; denk aan geveltuintjes, balkons en zelfs op daken.”

Wie met de toename aan bijen bang is om gestoken te worden, wordt gerustgesteld: “Het gaat om de ongevaarlijke solitaire bijen. Die gaan van bloem naar bloem en horen niet bij een volk. Deze wilde bij hoeft geen kolonie te verdedigen en is ongevaarlijk. Alleen in uiterst geval steekt de bij, als ze bedreigd wordt, maar van de meeste wilde bijen is de angel zo klein dat die niet eens door de huid heen komt”, legt Zuidhof uit.

“Ecosol heeft aangeboden om vijftig bijenhotel te maken en te plaatsen in Haarlem en de Kweektuin heeft al 1 kilometer aan bloemenzaad aangeboden, maar we kijken momenteel naar de mogelijkheden om het project te financieren. We starten met de bijenhotels, een bloemenlint in de Leefstraten en met het bijvriendelijk maken van geveltuintjes (in samenwerking met Steenbreek). De bijenhotels komen op zo’n drie meter hoogte te hangen. “Samen met Platform Haarlem Groener brengen we nu in kaart op welke plekken in de stad er nectarhoudende planten zijn en waar er nog behoefte is aan bijvriendelijke planten. Met een interactieve kaart kan het publiek straks precies alle informatie per wijk opzoeken en zelf meewerken aan het planten van de juiste bloem voor de bedreigde bij”, aldus Zuidhof. “We willen groots uitbouwen en er ook bedrijven bij betrekken. Groene daken met bloemen is ook voor Haarlemse bedrijven aantrekkelijk.”

Zuidhof is een van de initiatiefneemsters van de Leefstraten in Haarlem. Tijdens een overleg met als thema ‘Mooi door Noord’ kwam dit bijenproject ter sprake. “Ik liep al langer met de gedachte om een bijensnelweg op te zetten in Haarlem. Door een artikel van een collega (Zuidhof is onderzoeksjournalist) raakte ik geïnspireerd en geïnteresseerd in dit onderwerp. Maar wat kan je er mee in een stad? Ik las dat ze in Oslo, Noorwegen in 2015 een bijensnelweg hebben opgericht waarbij de stad via groene en bebloemde daken, parken en balkons de weg voor bijen vrij maakte. En de resultaten zijn nu al merkbaar; er zijn nu al meer bijen.”

Samen met Frits Steinmann – Leefstraatbuurman en Ecosol-medewerker – haalde Zuidhof het project naar Haarlem. “We kunnen het niet alleen dus we betrekken zoveel mogelijk instanties, verenigingen en burgers bij dit project. Zo hebben we bijvoorbeeld al een samenwerking met de gemeente, Spaarnelanden, hovenier Sander Denteneer namens het Leefstraatteam, stadsecoloog Dik Vonk, biologisch imker Sint Jan Tiesma namens de Imkerij Haarlem, platform Haarlem Groener, Koen Baart van De Haarlemmer Kweektuin, Fransisca en Annemarie van Steenbreek Haarlem. Het is leuk om te zien dat zoveel initiatieven samenwerken om de bij te helpen. We sluiten nog meer samenwerkingen niet uit, zo heb ik ook contact gezocht met Naturalis van de universiteit van Leiden en verschillende burgers hebben hun medewerking aangeboden. Het zijn nu veel losse onderdelen, maar we willen het overkoepelen en overzichtelijk maken.”