De boeren zijn boos
Boeren zijn boos en veroorzaken vandaag behoorlijk wat overlast in Den Haag. Ze zijn boos omdat er volgens hen een negatief beeld over boeren wordt verspreid. Ze vinden het niet eerlijk dat zij extra maatregelen moeten nemen om de uitstoot van stikstof te reduceren, terwijl de luchtvaart buiten schot blijft.
De overheid neemt verschillende maatregelen om verdere klimaatverandering tegen te gaan. Verdere opwarming van de aarde kan beperkt worden door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Hiervoor zijn nationale en internationale doelen afgesproken. Iedereen gaat hier iets van merken. Ook de boeren. Of misschien wel juist de boeren. Dat de luchtvaart – wat wordt gezien als een van de grootste vervuilende sectoren – dan mag blijven groeien, wringt bij veel boeren.
Een boerenbedrijf wordt vaak doorgegeven, van vader op zoon (of dochter). Boerenwijsheden worden vertelt, met boerenslimheid worden beslissingen genomen en kennis blijft bewaard. Kostbare kennis die op geen school te leren is. Maar, het boerenleven veranderd, de regels zijn veranderd. De mesthoop levert problemen op en is niet meer de trots van het bedrijf. We hebben te maken met opwarming van de aarde, met broeikasgassen en met klimaatdoelstellingen. Dat zien de boeren zelf ook in. Maar om nu alles op de boeren af te schuiven, gaat ze te ver. Ze willen begrip én waardering voor hun werk. Ze willen best duurzame veranderingen doorvoeren, maar alles op z’n tijd. Ze hebben een bedrijf te runnen waar al hun emotie in zit. Een bedrijf wat vaak al generaties lang in de familie zit. En door de vele regels van de afgelopen hebben ze het al zwaar genoeg.
Als we iets aan het milieu willen doen, moeten de boeren – juist de boeren – ook meedoen. Zij zijn in verhouding hele grote vervuilers, dus er moeten dingen veranderen. Maar, niemand heeft er iets aan als de boeren (noodgedwongen) stoppen, verzuipen in alle regels en eisen. Een beetje begrip en waardering voor de grote veranderingen die ze te wachten staat, zal ze helpen. Langzaam aan, alles op z’n tijd, zullen ze verduurzamen. Met hulp van de regering (er is ruim een miljard euro uitgetrokken om de boeren te helpen verduurzamen) moeten ze aan de hand meegenomen worden om te veranderen. Boeren zien zelf ook wel in dat er iets moet gebeuren, dat tijden veranderen. Maar geef de ze de tijd en laat ze zelf meebeslissen hoe het aangepakt kan worden. Want, nergens zoveel kennis over boeren als bij de boeren zelf.
Dus, als je vandaag in de file hebt gestaan en te laat bent aangekomen op je werk, bedenk dan dat de boeren dit ook niet willen. Ze willen enkel een beetje begrip en waardering.
